کاربرد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در ارزیابی فرسایش و تولید رسوب حوضه آبریز گلفرج

امروزه سنجش از دور و سیستم¬های اطلاعات جغرافیایی از سیستم¬های پیشرفته مطالعات منابع طبیعی بخصوص در مطالعات فرسایش خاک و رسوبدهی حوضه های آبخیز بشمار می آید. فرسایش پدیده¬ای است که موجب انتقال خاک می شود و به موجب آن ذرات خاک توسط عامل آب یا باد از بستر خود جدا شده و به مکان دیگر منتقل می¬گردند. بنابراین ضرورت دارد که برای مبارزه با فرسایش به حفاظت خاک مبادرت نمود. رسوبات ناشی از این فرآیند باعث آلودگی آب ها، پر شدن سریع مخازن سدها و افت پتانسیل محیط می شود. بنابراین آگاهی از وضیعت فرسایش و حجم کل میزان تولید رسوب سالیانه در حوضه¬های آبخیز نیاز به مطالعه¬ی بیشتر و بررسی و شناخت عوامل موثر در این فرآیند پیچده دارد. برآورد میزان فرسایش و رسوب در حوضه¬های آبخیز بدون آمار رسوب یکی از مسائل اساسی حوضه¬ها بوده و استفاده از روشهای تجربی را لازم می نماید تا داده¬های حاصل بتواند مبنایی برای برنامه¬ریزی¬های مدیریتی واقع گردد. در کشور های مختلف جهان روش¬های تجربی و ریاضی متعددی جهت ارزیابی و برآورد شدت فرسایش خاک و تولید رسوب مورد استفاده قرار می گیرد که از میان آنها مدل پسیاک و پسیاک اصلاح شده به دلیل لحاظ نمودن فاکتورهای بیشتر نسبت به سایر مدل¬ها برای برآورد رسوب حوضه در نظر گرفته شده است. مدل mpsiac یک روش تجربی در برآورد فرسایش و رسوب می¬باشد که دراکثر حوضه¬های آبخیز کارایی دارد در حوضه¬های که داده کافی نباشد از این روش جهت استخراج داده ها، برای صحت سنجی و پر کردن شکاف موجود بین داده های رسوب و ارزیابی پتانسیل فرسایش می توان استفاده نمود. در این پژوهش ابتدا داده های خام وارد محیط gis شده و با استفاده از سایر اطلاعات و نقشه های موجود، امتیاز 9 عامل موثر در مدل mpsiac بدست آمده است سپس میزان رسوبدهی و فرسایش در تک¬تک زیرحوضه¬ها و کل حوضه محاسبه و در نهایت نقشه پهنه¬بندی مناطق مستعد فرسایش برای حوضه گلفرج در محیط gis تهیه گردیده است.